Grandes inventos

O transistor

Este dispostivo semiconductor de estado sólido, presente de forma masiva en absolutamente tódolos aparellos electrónicos que se utilizan na actualidade, é considerado por moitos científicos como un dos inventos máis importantes da historia, tanto pola súa posterior aplicación en tódolos ámbitos da nosa vida, a nivel persoal e industrial, como porque non pode ser entendida a gran evolución (ou revolución) que experimentaron algún campos como as telecomunicacións, o desenrolo hardware de ordenadores, a automoción, ... sen a invención do transistor.

A mediados dos anos 40 as compañías que se dedicaban ao desenrolo de aparellos electrónicos utilizaban un inxenioso dispostivo, denominado tubo de vacío, para regular a transferencia dun fluxo de corriente electromagnética, xa que permitía controlar o movemento de electróns a través do "vacío" a unha presión moi baixa. Sen embargo, este dispositivo presentaba unha serie de incovenientes que dificultaban o seu empleo a gran escala: consumían unha gran cantidade de enerxía, eran pouco resistentes, resultaban fráxiles e un tanto inestables cando eran estresados e o seu tamaño era demasiado grande. Para facernos unha idea da súa dimensión, os expertos insinúan que, se sustituimos os transistores dun móvil actual por tubos de vacío, o seu tamaño sería equivalente ao do Empire State en New York.

Por esa razón, os laboratorios Bell, unha das compañías líder no desenrolo tecnolóxico nesa época, estaban moi interesados no descubrimento dun dispositivo de menor tamaño e con maior resistencia que permitira igualmente controlar o fluxo eléctrico. Un dos investigadores dos laboratorios Bell, o físico estadounidense, William Bradford Shockley, estaba convencido de que esto se podía lograr gracias as singulares propiedades dos semiconductores, materiais que se comportan como conductores ou aislantes da corriente eléctrica segundo a temperatura a que se atopen. Deste xeito, dependendo da enerxía que se aplica sobre o semiconductor é posible regular a súa conductividade do fluxo eléctrico. As investigacións de Shockley sobre semiconductores, que contou coa inestimable axuda de John Bardeen e Walter Houser Brattain, resultaron na construcción do primeiro transistor bipolar no ano 1947.

Este dispositivo estaba formado por dúas pequenas placas de ouro, que conformarían o colector e o emisor, conectadas sobre unha base de xermanio. Para solventar a necesidade de aplicar presión sobre as placas de metal decidiron utilizar un clip que actuaba como unha especie de resorte. Este tipo de transistor denomínase transistor de punta de contacto e foi paulatinamente evolucionando ata converterse no transistor de efecto de campo que se utiliza hoxe en día.


Os seus inventores decidiron darlle o nome de transisor a este novedoso dispostivo posto que aumento amplificado do estado sólido non soaba excesivamente ben. Este término conxugaba as palabras en inglés "transfer" e "resistor", que definen as principales características deste modelo, a posibilidade de transferir un fluxo eléctrico a través do elemento semiconductor e a posibilidade de regular esta transferencia mediante o uso dunha resistencia. William Bradford Shockley, John Bardeen e Walter Houser Brattain foron galardonados co Premio Nobel de Física en 1956 polas súas investigación dos materiais semiconductores e, especialmente, polo descubrimento do transistor. John Bardeen volveu a ser premiado con este mesmo galardón en 1972, xunto con Leon Neil Cooper e John Robert Schrieffer, pola formulación da teoría da superconductividade, convertíndose deste xeito nun dos poucos científicos en recibir dúas veces tan distinguido premio (honor que comparte con Marie Curie, Linus Pauling e Frederick Sanger). Este primeiro modelo dun transistor atópase actualmente exposto no vestíbulo dos laboratorios Bell de Murray Hill en New Jersey.

Este importante descubrimento e a súa posterior aplicación noutro dos grandes avances do século XX, os circuitos integrados, permitiron o diseño de dispositivos electrónicos máis potentes, máis pequenos e con menor consumo que hoxe en día utilizamos e que semella seguirán evolucionando namentres non se alcancen os límites físicos que nos obriguen a emprender un cambio radical de tecnoloxía, da mesma forma que sucedeu cando o transistor sustitiu ao tubo de vacío.